Skip to main content

Posts

Showing posts from May, 2020

8.3.1 कक्षा - अष्टमी, विषय: - संस्कृतम् तृतीय: पाठ: (डिजीभारतम् ) Class 8th, Subject - Sanskrit Lesson-3 (DijiBhartam)

        8.3 कक्षा - अष्टमी,  विषय: - संस्कृतम्              तृतीय: पाठ:  (डिजीभारतम् )        Class 8th,   Subject - Sanskrit               Lesson-3 (DijiBhartam)        ************************************ नमोनमः।  अष्टमकक्ष्यायाः रुचिरा भाग- 3 इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं तृतीयं पाठं पठामः।  पाठस्य नाम अस्ति -                डिजीभारतम्        ************************************         प्रस्तुत पाठ  "डिजिटल-इण्डिया" के मूल भाव को लेकर लिखा गया निबन्धात्मक पाठ है। इसमें वैज्ञानिक प्रगति के उन आयामों को छुआ गया है, जिनमें हम एक "क्लिक" द्वारा बहुत कुछ कर सकते हैं। आज इन्टरनेट ने हमारे जीवन क...

7.3.1 कक्षा - सप्तमी, विषय: - संस्कृतम् तृतीय: पाठ: (स्वावलम्बनम् ) Class 7th, Subject - Sanskrit Lesson-3 (Svaavlambanam)

       7.3 कक्षा - सप्तमी,  विषय: - संस्कृतम्             तृतीय: पाठ:  (स्वावलम्बनम् )        Class 7th,   Subject - Sanskrit        Lesson-3 (Svaavlambanam)        ************************************ नमोनमः।  सप्तमीकक्ष्यायाः रुचिरा भाग-2 इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं तृतीयं पाठं पठामः।  पाठस्य नाम अस्ति -                     स्वावलम्बनम्         ************************************  स्वावलम्बनम् =  स्व+अवलम्बनम्। स्व               - आत्म अवलम्बनम्   -  निर्भर / स्वामित्व इस प्रकार स्वावलम्बनम् का अर्थ हुआ आत्मनिर्भता।   आत्मनिर्भरता स्वस्य  कार्यं स्वयं करणेन भवति।    ...

6. 3 कक्षा *षष्ठी* तृतीय: पाठ: (शब्दपरिचयः - 3 ) Class 6th, Lesson-3 ( ShabdParichaya - 3)

              6.3  कक्षा-षष्ठी,  तृती य: पाठ:                       ( शब्दपरिचयः - 3  )             Class 6th, Lesson-3           ( ShabdParichaya - 3)        ************************************  नमोनमः।  षष्ठीकक्ष्यायाः रुचिरा भाग- 1 इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं  तृतीयं पाठं  पठामः।   पाठस्य नाम अस्ति  शब्दपरिचयः - 3 । अयं पाठः नपुंसकलिंग-शब्दानां विषये अस्ति   । संस्कृते त्रिविधाः शब्दाः सन्ति।  1) पुंलिङ्गशब्दाः । 2) स्त्रीलिङ्गशब्दाः। 3) नपुंसकलिङ्गशब्दाः ।         इदानीं  नपुंसकलिङ्गशब्दान्  पश्याम:- 1) खनित्रम्.          - कुदाल 3) विश्रामगृहम्   ...

कक्षा 9 मङ्गलम् (Mangalam)

                मङ्गलम् (Mangalam)           यस्यां समुद्र उत सिन्धुरापो  यस्यामन्नं कृष्टयः सं बभूवुः।         यस्यामिदं जिन्वति प्राणदेजत् सा नो भूमिः पूर्वपेये दधातु ।।1।। अर्थ -   जिस (भूमि)  में महासागर, नदियाँ और जलाशय (झील, सरोवर आदि) विद्यमान हैं, जिसमें अनेक प्रकार के भोज्य पदार्थ उपजते हैं तथा कृषि, व्यापार आदि करने वाले लोग सामाजिक संगठन बना कर रहते हैं (कृष्टयः सं बभूवुः), जिस (भूमि) में ये साँस लेते (प्राणत्) प्राणी चलते-फिरते हैं, वह मातृभूमि हमें प्रथम भोज्य पदार्थ (खाद्य-पेय) प्रदान करे ।।1।।            -----------------------------------             यस्याश्चतस्र  प्रदिशः पृथिव्या यस्यामन्नं कृष्टयः सं बभूवुः।            या बिभर्ति बहुध प्राणदेजत्  सा नो भूमिर्गोष्वप्यन्ने दधातु ।।2।। अर्थ -   जिस भूमि में चार दिशाएँ तथा उपदिशाएँ अनेक प्रकार के भोज्य पदार्थ (फ...

9.1 कक्षा नवमी, प्रथम: पाठ: (भारतीवसन्तगीतिः ) Class 9th, Lesson-1 ( BharatiVasantGeetiH )

9.1    कक्षा नवमी,  प्रथम: पाठ:   (भारतीवसन्तगीतिः ) Class 9th, Lesson-1     (BharatiVasantGeetiH )        ************************************ नमोनमः।  नवमकक्ष्यायाः शेमुषी भाग- 1 इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं प्रथमं पाठं पठामः।   पाठस्य नाम अस्ति भारतीवसन्तगीतिः।     भारतीवसन्तगीतिः   वसन्तगीतिः = वसंतस्य गीति:          भारती    -    सरस्वती वसन्त     -    वसंत ऋतु गीतिः     -     गीत         सरस्वती के वसंत ऋतु के गीत।                     ************************************          अयं पाठः आधुनिकसंस्कृतकवेः पण्डित-जानकी...