Skip to main content

Posts

Showing posts with the label धातु-रुपाणि (Dhatu Roopani)

धातु-प्रत्ययाः (DHATU-PRATTAYA)

  धातु-प्रत्ययाः (DHATU-PRATTAYA) निम्न प्रत्ययों को धातु के अंत में जोडकर धातु-रुप बनाए जा सकते हैं। यथा-  पठ्  धातु के  लट्  लकार,  प्रथम  पुरुष,  एक वचन में   "ति"  प्रत्यय जोडकर -          पठति। लट् लकार (वर्तमानकाल) – (Present Tense) ति             तः             अन्ति                    सि             थः             थ  आमि         आवः         आमः  लृट् लकार (सामान्य भविष्यत्काल) –   (Common Future) इष्य-ति              इष्य- तः              इष्य- अन्ति       ...

इष् (चाहना, इच्छा करना) IKSH Dhatu

                        इष् (चाहना, इच्छा करना)  IKSH Dhatu लट् लकार (वर्तमानकाल) –  (Present Tense) पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  इच्छति  इच्छतः  इच्छन्ति मध्यम पुरुष  इच्छसि  इच्छथः  इच्छथ उत्तम पुरुष  इच्छामि  इच्छावः  इच्छामः लृट् लकार (सामान्य भविष्यत्काल) – (Normal Future Tense) पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  एषिष्यति  एषिष्यतः  एषिष्यन्ति मध्यम पुरुष  एषिष्यसि  एषिष्यथः  एषिष्यथ उत्तम पुरुष  एषिष्यामि  एषिष्यावः  एषिष्यामः लुङ् लकार (हतुहेतुमद्भविष्यत्काल) –  (Help Past Tense) पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  ऐषिष्यत्  ऐषिष्यताम्  ऐषिष्यन् मध्यम पुरुष  ऐषिष्यः  ऐषिष्यतम्  ऐषिष्यत उत्तम पुरुष  ऐषिष्यम्  ऐषिष्याव  ऐषिष्याम लङ् लकार (अनद्यतन भूतकाल) – (Past Tense) पुरुष  एकवचन  द्विवचन ...

कृ धातु (KRI Dhatu)

                कृ धातु (KRI Dhatu)                  करना/ Do  लट् लकार (वर्तमानकाल) –  (Present Tense) परस्मैपद पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  करोति  कुरुतः  कुर्वन्ति मध्यम पुरुष  करोषि  कुरुथः  कुरुथ उत्तम पुरुष  करोमि  कुर्वः  कुर्मः आत्मनेपद पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  कुरुते।  कुर्वाते  कुर्वाते मध्यम पुरुष  कुरुषे  कुर्वाथे  कुरुवहे उत्तम पुरुष  कुर्वहे  कुरुमहे, कुर्महे  कुर्वते कुरुध्ये लृट् लकार (सामान्य भविष्यत्काल) –  (Normal Future Tense) परस्मैपद पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  करिष्यति  करिष्यतः  करिष्यन्ति मध्यम पुरुष  करिष्यसि  करिष्यथः  करिष्यथ उत्तम पुरुष  करिष्यामि  करिष्यावः  करिष्यामः आत्मनेपद पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष ...

पठ् धातु (PATH adhatu)

  पठ्  धातु   (Path Dhatu)  पठ् (पढ़ना) – Read  लट् लकार (वर्तमानकाल) – (Present Tense) पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  पठति  पठतः  पठन्ति मध्यम पुरुष  पठसि  पठथः  पठथ उत्तम पुरुष  पठामि  पठावः  पठामः लृट् लकार (सामान्य भविष्यत्काल) –   (Common Future) पुरुष  एकवचन  द्विवचन बहुवचन प्रथम पुरुष  पठिष्यति  पठिष्यतः  पठिष्यन्ति मध्यम पुरुष  पठिष्यसि  पठिष्यथः  पठिष्यथ उत्तम पुरुष  पठिष्यामि  पठिष्यावः  पठिष्यामः लङ् लकार (अनद्यतन भूतकाल)   – (Past Tense) पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  अपठत्  अपठताम्  अपठन् मध्यम पुरुष  अपठः  अपठतम्  अपठत उत्तम पुरुष  अपठम्  अपठाव  अपठाम लोट् लकार (आदेशवाचक) – Lottery Commander पुरुष  एकवचन  द्विवचन  बहुवचन प्रथम पुरुष  पठतु  पठताम्  पठन्तु मध्यम पुरुष  पठ  पठतम्  प...