संस्कृत-भाषायाः महत्तवम् ( संस्कृतम्)

संस्कृत-भाषायाः महत्तवम् 

( ०१ ) संस्कृतम् अस्माकं जीवनस्य दिग्दर्शनं करोति । जीवनस्य लक्ष्यम् उन्नतं भवति ।

( ०२ ) स्वविषय-ज्ञानेन सह संस्कृतमपि जानीमः चेत् प्रतिष्ठा प्राप्यते ।

( ०३ ) अस्माकं संस्कारार्थं संस्कृतम् आवश्यकम्। अस्माकं सर्वे संस्काराः मन्त्रसहिताः सन्ति ।

( ०४ ) संस्कृतस्य वर्णमाला वैज्ञानिकी अस्ति । संस्कृतं वैज्ञानिकी, श्रेष्ठतमोच्चारणशास्त्रयुक्ता, परिपूर्णा भाषा । ( Scientific, Phonetic and Perfect language )

( ०५ ) संस्कृतोच्चारणेन अन्यभाषाणाम् उच्चारणं सुलभं भवति । संस्कृतकारणेन भारतीयभाषाः समृद्धाः भवन्ति ।

( ०६ ) संस्कृतस्य उच्चारणेन मस्तिष्कस्य भागद्वयस्यापि विकासः भवति । संस्कृतं केवलं वर्गविशिष्टस्य भाषा न, अपितु सर्वेषाम् । ( यथा - जाबाल:, व्यासः, वाल्मीकिः इत्यादयः )

( ०७ ) भाषाभावैक्यार्थं सामाजिकसमरसतार्थं च संस्कृतमावश्यकम् । तेनैव उच्चनीच-स्पृश्यास्पृश्यभेदनिवारणं भवति ।

( ०८ ) १९४९ तमे वर्षे डॉ. बाबासाहेब आम्बेडकरः 'भारतस्य राजभाषा संस्कृतं भवतु' इति प्रस्तावम् आनीतवान् । अन्य-विरोध-कारणतः सा अद्य तादृशं स्थानं न प्राप्तवति इति तु दुर्दैवम् ।

( ०९ ) विश्वे अधिकाधिकाः संस्कृतं पठितुम् उत्सुकाः सन्ति । भारतात् बहिः २४० विश्वविद्यालयेषु संस्कृतस्य पाठनं भवति । संस्कृते आध्यात्मिकज्ञानं केवलं न अपितु प्रवृत्तिपरका: विज्ञानतन्त्रज्ञानादि विद्या: अपि सन्ति ।

यथा -
गणितम्, खगोलशास्त्रम्, विमानशास्त्रम्, रसायनशास्त्रम्, आरोग्यशास्त्रम्, वास्तुरचनाशास्त्रम्, जीवशास्त्रम्, धातुशास्त्रम् इत्यादि ।

( १० ) संस्कृतभाषायां लक्षाधिकाः पाण्डुलिपिग्रन्थाः सन्ति । संस्कृतेन स्वाभिमानस्य वर्धनं भवति । राष्ट्रैक्यस्य निर्माणं च भवति ।

जयतु संस्कृतम् ।। जयतु भारतम् ।।

किमर्थं संस्कृतम् ?

-       यथा फ्रान्सदेशे फ्रेञ्च्, जर्मनीदेशे जर्मन्, रशियादेशे रशियन् तथा भारते संस्कृतम् अस्ति । यतः संस्कृतम् भारतस्य आत्मा अस्ति । 

-       भारतीयानाम् अस्मिता संस्कृतम् अस्ति ।  सर्वेषां स्वाभिमानस्य प्रतीकम् अस्ति । भारतीयज्ञानस्य वाहिका - संस्कृतम् ।  

       संस्कृते विपुलं ज्ञान-भाण्डारं वर्तते । यथा -

       चतुर्वेदाः पुराणानि सर्वोपनिषदस्तथा । रामायणं भारतं च गीता सद्दर्शनानि च ॥ इति ।

        संस्कृतपठनेन वास्तविक-इतिहासस्य ज्ञानं भवति । संस्कृतद्वारा स्वमूलेन सह सम्बद्धाः भवामः ।

-        संस्कृतम् अस्माकं जीवनस्य दिग्दर्शनं करोति ।  जीवनस्य लक्ष्यम् उन्नतं भवति । 

-       स्वस्वविषय-ज्ञानेन सह  संस्कृतमपि जानीमः चेत् प्रतिष्ठा प्राप्यते ।

-       अस्माकं संस्कारार्थं संस्कृतम् आवश्यकम् । अस्माकं सर्वे संस्काराः मन्त्रसहिताः सन्ति ।

-       संस्कृतस्य वर्णमाला वैज्ञानिकी अस्ति । संस्कृतं वैज्ञानिकी, श्रेष्ठतम-उच्चारणशास्त्रयुक्ता, परिपूर्णा भाषा । ( Scientific, Phonetic and Perfect language )

-       संस्कृतोच्चारणेन अन्यभाषाणाम् उच्चारणं सुलभं भवति । संस्कृतम् अस्ति चेद् भारतीयभाषाः समृद्धाः भवन्ति । 

-       संस्कृतस्य उच्चारणेन मस्तिष्कस्य भागद्वयस्य अपि विकासः भवति ।  संस्कृतं केवलं वर्गविशिष्टस्य भाषा न, अपितु सर्वेषाम् ।( यथा - कालीदासः, व्यासः, वाल्मीकिः इत्यादयः )                                            

      भाषाभावैक्यार्थं , सामाजिकसमरसतार्थं च संस्कृतम् आवश्यकम् । तेन एव उच्चनीच-स्पृश्यास्पृश्यभेदनिवारणं भवति । 

      1949 तमे वर्षे डॉ. बाबासाहेब आम्बेडकरः भारतस्य राजभाषा संस्कृतं भवतु इति प्रस्तावम् आनीतवान् । अन्य-विरोध-कारणतः अद्य नास्ति इति तु दुर्दैवम् ।  

-       विश्वे अधिकाधिकाः संस्कृतं पठितुम् उत्सुकाः सन्ति । भारतात् बहिः २४० विश्वविद्यालयेषु संस्कृतस्य  पाठनं भवति  ।  

          संस्कृते  आध्यात्मिकज्ञानं केवलं न अपितु एतत् विज्ञानतन्त्रज्ञानसहितम् अपि । यथा - गणितं, खगोलशास्त्रं , वैमानिकशास्त्रं, रसायनशास्त्रम्, आरोग्यशास्त्रं, वास्तुरचनाशास्त्रं, जीवशास्त्रं, धातुशास्त्रम् इत्यादि ।

-       संस्कृतभाषायां ४५ लक्षाधिकाः पाण्डुलिपिग्रन्थाः सन्ति । संस्कृतेन स्वाभिमानस्य वर्धनं भवति । राष्ट्रैक्यस्य निर्माणं च भवति ।

      एतेन प्रकारेण अत्युत्कृष्टा भारतीय-ज्ञानपरम्परा,भवात्मिका चिन्तनरीतिः,श्रेष्ठः जीवनादर्शः च संस्कृते अस्ति अतः संस्कृतम् अनिवार्यम्।