Skip to main content

6.6.2 कक्षा/ Class- VI/6 संस्कृतम्/ Sanskrit पञ्चम: पाठ:/ Lesson- 6 सः एव महान् चित्रकार:/ SaH Aiv Mahaan ChitrkaarH

Image
By

 6.6.2 कक्षा/ Class- VI/6

   संस्कृतम्/ Sanskrit   

  पञ्चम: पाठ:/  Lesson- 6

 सः  एव महान् चित्रकार:/  SaH Aiv Mahaan ChitrkaarH


वयम् अभ्यासं कुर्म:   


१

(क) पुष्पाणि 

(ख) हरितेन

(ग) हरित:

(घ) परमेश्वर:

(ङ) चित्रवर्णाशुका:


२ पाठस्य आधारेण प्रश्नानाम् उत्तराणि पूर्णवाक्येन लिखन्तु । (पाठ के आधार पर प्रश्नों के उत्तर पूर्ण वाक्य में दीजिए।)

 (क) आचायस्य प्रावारकस्य वर्ण: कः ? 

उत्तरः आचार्यस्य प्रावारकस्य वर्ण: श्वेतः

 (ख) कुत्र विविधेषु वर्णेषु पाटलपुष्पाणि सन्ति? 

उत्तरः राष्ट्रपतिभवनस्य परिसरे विद्यमानम् अमृत-उद्याने विविधेषु वर्णेषु पाटलपुष्पाणि सन्ति ।


(ग) किं बहुवर्णमयम् इति मञ्जुलस्य अभिप्राय: ?

उत्तरः

इन्द्रधनुः बहुवर्णमयम् भवति इति मञ्जुलस्य अभिप्रायः ।

(घ) चित्रवर्णशुका: कीदृशा: भवन्ति ?

 उत्तरः चित्रवर्णशुकानाम् पक्षाः नीलाः पीता: रक्ता:च भवन्ति ।


ड) कस्य कस्य वर्ण: कृष्णः?

उत्तरः

काकस्य पिकस्य च वर्णः कृष्णः।



प्रश्न3. उचितवर्णेन सह शब्द योजयन्तु । 

(उचित रंग के साथ शब्ों को जोड़िए ।)

रक्तवर्णः, नीलवर्णः, कृष्णवरणः, हरितवरण:, पीतवर्ण:, श्वेतवर्ण:, पाटलवर्णः, नीललोहितः

 

उत्तरः 

रक्तवर्ण - लाल 

नीलवर्णः - नीला

कृष्णवर्ण: काला 

हरितवर्ण: - हरा 

पीतवर्ण: - पीला 

श्वेतवर्णः - सफ़ेद 

पाटलवर्णः - गुलाबी 

नीललोहितः - जामुनी


प्रश्न 4. राष्ट्ध्वजस्य समुचितै: वर्णै: अधः प्रदत्तेषु वाक्येषु रिक्तस्थानानि पूरयन्तु ।

 (राष्ट्रध्वज के समुचित रंगों के साथ नीचे दिए गए वाक्यों में रिक्त स्थान भरिए ।) 

(क) उपरि ............... वर्ण: अस्ति ।

(ख) मध्ये ............... वर्णः अस्ति -

(ग) अधः ............... वर्ण: अस्ति।

(घ) ध्वजस्य केन्द्रे ................. वर्ण: अस्ति।

 उत्तरः

(क) केसर

(ख)श्वेतः.

 (ग) हरित: 

 (घ) नील:


5. प्रश्चानाम् उत्तराणि एकपदेन लिखन्तु ।

 (प्रश्लों के उत्तर एक पद में लिखिए।)

(क) केशानां वर्ण: कः ? 

(ख) आकाशस्य वर्ण: क: ? 

(ग) कदलीफलस्य वर्ण: कः ?

(घ) तृणस्य वर्ण: कः? 

(ड) महिषस्य वर्ण: क: ? 

च) मयूरस्य वर्ण: कः ? 

उत्तरः

(क) कृष्णः

(ख) नीलः 

 (ग) पीतः 

(घ) हरितः 

(ड)कृष्णः

(च) नीलः 


 

प्रश्न 6. रेखाचित्रषु निर्दिटान् वर्णान् पूरयन्तु। 

(रेखाचित्रों में निर्दिष्ट रंगों को भरें। ) 

 हरितः

पाटलः

नीलः 

 रक्तः

केसरः

श्वेतः

पीतः

कृष्णः

उत्तरः छात्र स्वयं करें।


 


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

छात्र-प्रतिज्ञा (संस्कृत) Student's Pledge (Sanskrit)

By
छात्र-प्रतिज्ञा (संस्कृत)  Student's Pledge (Sanskrit) भारतं अस्माकं देशः।  वयं सर्वे भारतीया:  परस्परं भ्रातरो भगिन्यश्च ।  अस्माकं देशः प्राणेभ्योsपि प्रियतर: ।  अस्य समृद्धौ विविध-संस्कृतौ च वयं गौरवम् अनुभवाम:।  वयं अस्य सुयोग्याः अधिकारिणो भवितुं सदा प्रयत्नं करिष्याम:।   वयं स्वमातापित्रो: शिक्षकाणां गुरुजनानां च सदैव सम्मानं करिष्याम:।  सर्वैः च सह शिष्टतया व्यवहारं करिष्याम:।  वयं स्वदेशं देशवासिनश्च प्रति विश्वासभाज: भवेम।  (वयं स्वदेशं  देशवासिनश्च प्रति कृतज्ञतया वर्तितुं प्रतिज्ञां कुर्म:।)  तेषां कल्याणे समृद्धौ च अस्माकं  सुखं निहितम् अस्ति। जयतु भारतम्। ------------------------------------------------------------  "भारत हमारा देश है!  हम सब भारतवासी भाई- बहन है!  हमें अपना देश प्राण से भी प्यारा है!  इसकी समृद्धि और विविध संस्कृति पर हमें गर्व है!  हम इसके सुयोग्य अधिकारी बनने का प्रयत्न सदा करते रहेंगे!  हम अपने माता पिता, शिक्षकों और गुरुजनों का सदा आदर करेंगे और  सबके साथ शिष्टता का व्यवहार करेंगे!  हम अपने देश और देशवासियों के प्रति वफादार रहने की प्रतिज्ञ
5 comments
Read more

संस्कृत-वाक्य-रचना (Sanskrit Vakya Rachna)

By
संस्कृत-वाक्य-रचना (Sanskrit Vakya Rachna)  This Table can be useful to teach Students, How to make/Translate Sentences in Sanskrit..  (click to Zoom)                       1.   प्रथम पुरुष   1.1 पुल्लिंग-   बालक जा रहा है।   (वर्तमान-काल) बालकः गच्छति।  बालक पढ़ता है। बालक: पठति।  दो बालक पढ़ते हैं। (द्विवचन)  बालकौ  पठत:।  सभी बालक पढ़ते हैं। (बहुवचन)  बालका: पठन्ति।  बालक पढ़ेगा। (भविष्य-काल) बालक: पठिष्यति।  ("लट् लकार" में " ष्य " जोड़ने पर "लृट् लकार" का रूप बनता है यथा- पठति+ ष्य=  पठिष्यति) बालक गया। (भूत-काल) बालकः गच्छति स्म।   स्म " का प्रयोग किया  बालकः अगच्छत्।   लंङ् लकार (भूतकाल के लिए "लंङ् लकार" के स्थान पर  " लट्  लकार" में " स्म " का प्रयोग किया जा सकता है।)  बालक ने पढ़ा। बालकः पठति स्म।  (भूतकाल के लिए "लंङ् लकार" के स्थान पर  " लट् लकार" में " स्म " का प्रयोग किया जा सकता है।)  सभी बालकों ने पढ़ा। बालकाः पठन्ति स्म।    वह पढ़ता है। सः पठति। कौन पढ़ता है। कः पठति।  आप पढ़ते
7 comments
Read more

पिपासितः काकः (Thirsty Crow) Sanskrit Story

By
    पिपासितः  काकः (Thirsty Crow)  Sanskrit Story           एकदा एकः काकः  पिपासितः  आसीत्।  सः जलं पातुम्  इतस्ततः  अभ्रमत्। परं  कुत्रापि  जलं न प्राप्नोत्।  अन्ते सः एकं घटम् अपश्यत्।  घटे  स्वल्पम्  जलम् आसीत्।  अतः सः जलम्  पातुम्  असमर्थः अभवत्।  सः एकम्  उपायम्  अचिन्तयत्।  सः  पाषाणस्य  खण्डानि घटे अक्षिपत्। एवं क्रमेण घटस्य जलम्  उपरि  आगच्छत्।  काकः जलं पीत्वा  संतुष्टः  अभवत्।  परिश्रमेण एव  कार्याणि  सिध्यन्ति न तु मनोरथैः। 
Post a Comment
Read more