Skip to main content

7.10.2 कक्षा- सप्तमी, विषय:- संस्कृतम् पाठः -10, दशमः कः? Class- 7th, Subject - Sanskrit, Lesson-10, Dashama Kaha NCERT - दीपकम् / Deepakam

Image
By

 7.10.2 कक्षा- सप्तमी,  विषय:- संस्कृतम्

            पाठः -10, दशमः कः? 

     Class- 7th,  Subject - Sanskrit,  

Lesson-10,    Dashama Kaha

           NCERT -  दीपकम् / Deepakam              

       ************************************ 


1. कोष्ठकात् समीचीनम् उत्तरं चित्वा लिखन्तु।
(क) कति बालकाः स्नातुं गता:? (पञ्च, द्वादश, दश)
उत्तरम्: दश

(ख) कतमः बालकः नद्यां मग्नः इति निश्चयम् अकुर्वन्? (प्रथम, दशमः, पञ्चमः)
उत्तरम्: दशमः

(ग) दशमः कः आसीत्? (नायक:, पथिकः, नदी)
उत्तरम्: नायक:

(घ) कः सम्यक् रूपेण बालकान् गणितवान्? (नायक:, पथिकः, बालकः)
उत्तरम्: पथिकः

(ङ) बालकाः कां तीर्त्वा पारं गताः? (पुष्करिणीम्, समुद्रम्, नदीम्)
उत्तरम्: नदीम्

पृष्ठम् 109: प्रश्नानि

2. पाठस्य आधारेण एकवाक्येन प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखन्तु-
(क) दश बालकाः किमर्थं नदीम् अगच्छन्?
उत्तरम्: दश बालकाः स्नानाय नदीम् अगच्छन्।

(ख) नायक: किम् अपृच्छत्?
उत्तरम्: नायक: अपृच्छत्, “अपि सर्वे बालकाः नदीम् उत्तीर्णाः?”

(ग) बालकाः स्नानाय कुत्र अगच्छन्?
उत्तरम्: बालकाः स्नानाय नदीम् अगच्छन्।

(घ) बालकाः किं निश्चयम् अकुर्वन्?
उत्तरम्: बालकाः निश्चयम् अकुर्वन् यत् दशमः नद्यां मग्नः।

(ङ) बालकाः कथं गृहम् अगच्छन्?
उत्तरम्: बालकाः आनन्देन गृहम् अगच्छन्।

3. पट्टिकातः उचितं विशेषणपदं योजयित्वा वाक्यानि रचयन्तु-
(क) करे _________________ अङ्गुलिः भवति तर्जनी।
(ख) अनामिका _________________ अङ्गुलिः भवति।
(ग) करे _________________ अङ्गुलिः भवति अङगुष्ठः।
(घ) कनिष्ठिका _________________ अङ्गुलिः भवति।
(ङ) करे _________________ अङ्गुलिः भवति मध्यमा।
उत्तरम्:
(क) द्वितीया
(ख) चतुर्थी
(ग) प्रथमा
(घ) पञ्चमी
(ङ) तृतीया


पृष्ठम् 110: प्रश्नानि

4. पट्टिकां दृष्ट्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखन्तु।
(क) सप्ताहस्य प्रथमः दिवसः कः? _____________________
(ख) सप्ताहस्य कतमः दिवसः रविवासरः अस्ति? _____________________
(ग) सप्ताहस्य षष्ठः दिवसः कः? _____________________
(घ) सप्ताहस्य कतमः दिवस: शनिवासरः अस्ति? _____________________
(ङ) सप्ताहस्य अन्तिम दिवसः कः अस्ति? _____________________
उत्तरम्:
(क) रविवासरः
(ख) प्रथमः
(ग) शुक्रवासरः
(घ) सप्तमः
(ङ) शनिवासर





Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

संस्कृत-वाक्य-रचना (Sanskrit Vakya Rachna)

By
संस्कृत-वाक्य-रचना (Sanskrit Vakya Rachna)  This Table/ Chart can be useful to teach Students, How to make/Translate Sentences in Sanskrit..  (click to Zoom)                       1.   प्रथम पुरुष   1.1 पुल्लिंग-   बालक जा रहा है।   (वर्तमान-काल) बालकः गच्छति।  बालक पढ़ता है। बालक: पठति।  दो बालक पढ़ते हैं। (द्विवचन)  बालकौ  पठत:।  सभी बालक पढ़ते हैं। (बहुवचन)  बालका: पठन्ति।  बालक पढ़ेगा। (भविष्य-काल) बालक: पठिष्यति।  ("लट् लकार" में " ष्य " जोड़ने पर "लृट् लकार" का रूप बनता है यथा- पठति+ ष्य=  पठिष्यति) बालक गया। (भूत-काल) बालकः गच्छति स्म।   स्म " का प्रयोग किया  बालकः अगच्छत्।   लंङ् लकार (भूतकाल के लिए "लंङ् लकार" के स्थान पर  " लट्  लकार" में " स्म " का प्रयोग किया जा सकता है।)  बालक ने पढ़ा। बालकः पठति स्म।  (भूतकाल के लिए "लंङ् लकार" के स्थान पर  " लट् लकार" में " स्म " का प्रयोग किया जा सकता है।...
7 comments
Read more

छात्र-प्रतिज्ञा (संस्कृत) Student's Pledge (Sanskrit)

By
छात्र-प्रतिज्ञा (संस्कृत)  Student's Pledge (Sanskrit) भारतं अस्माकं देशः।  वयं सर्वे भारतीया:  परस्परं भ्रातरो भगिन्यश्च ।  अस्माकं देशः प्राणेभ्योsपि प्रियतर: ।  अस्य समृद्धौ विविध-संस्कृतौ च वयं गौरवम् अनुभवाम:।  वयं अस्य सुयोग्याः अधिकारिणो भवितुं सदा प्रयत्नं करिष्याम:।   वयं स्वमातापित्रो: शिक्षकाणां गुरुजनानां च सदैव सम्मानं करिष्याम:।  सर्वैः च सह शिष्टतया व्यवहारं करिष्याम:।  वयं स्वदेशं देशवासिनश्च प्रति विश्वासभाज: भवेम।  (वयं स्वदेशं  देशवासिनश्च प्रति कृतज्ञतया वर्तितुं प्रतिज्ञां कुर्म:।)  तेषां कल्याणे समृद्धौ च अस्माकं  सुखं निहितम् अस्ति। जयतु भारतम्। ------------------------------------------------------------  "भारत हमारा देश है!  हम सब भारतवासी भाई- बहन है!  हमें अपना देश प्राण से भी प्यारा है!  इसकी समृद्धि और विविध संस्कृति पर हमें गर्व है!  हम इसके सुयोग्य अधिकारी बनने का प्रयत्न सदा करते रहेंगे!  हम अपने माता पिता, शिक्षकों और गुरुजनों का सदा आदर करेंगे और  ...
5 comments
Read more

पिपासितः काकः (Thirsty Crow) Sanskrit Story

By
    पिपासितः  काकः (Thirsty Crow)  Sanskrit Story           एकदा एकः काकः  पिपासितः  आसीत्।  सः जलं पातुम्  इतस्ततः  अभ्रमत्। परं  कुत्रापि  जलं न प्राप्नोत्।  अन्ते सः एकं घटम् अपश्यत्।  घटे  स्वल्पम्  जलम् आसीत्।  अतः सः जलम्  पातुम्  असमर्थः अभवत्।  सः एकम्  उपायम्  अचिन्तयत्।  सः  पाषाणस्य  खण्डानि घटे अक्षिपत्। एवं क्रमेण घटस्य जलम्  उपरि  आगच्छत्।  काकः जलं पीत्वा  संतुष्टः  अभवत्।  परिश्रमेण एव  कार्याणि  सिध्यन्ति न तु मनोरथैः। 
Post a Comment
Read more