Skip to main content

Posts

Showing posts from June, 2020

8.4.2 कक्षा-अष्टमी, विषय:-संस्कृतम् चतुर्थ: पाठ: (सदैव पुरतो निधेहि चरणम्) Class- 8th, Subject-Sanskrit, Lesson-4 (Sadaiv-Purato-Nidhehi-CharanaM - Abhyaas)

                8.4.2 कक्षा-अष्टमी,  विषय:-संस्कृतम्           चतुर्थ: पाठ:  (सदैव पुरतो निधेहि चरणम्)        Class- 8th,  Subject-Sanskrit,  Lesson-4        (Sadaiv-Purato-Nidhehi-CharanaM                             - Abhyaas)         ************************************  🙏 नमो नमः।  अष्टम कक्ष्यायाः ' रुचिरा भाग-3 ' इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं  चतुर्थ-पाठस्य अभ्यासकार्यं कुर्म: । ।  पाठस्य नाम अस्ति -                  सदैव पुरतो निधेहि चरणम् ।  अहं  डॉ. विपिन:।           ***********************************                       सद...

वृक्षकर्तकस्य कथा (Sanskrit Story)

                           वृक्षकर्तकस्य कथा एकः वृक्षकर्तकः। सः प्रतिदिनं वनं गच्छति। वृक्षान् कर्तयति। कर्तिताः शाखाः विक्रीणीते। एवं तस्य उपजीविका चलति। एकदा सः तडागस्य समीपं वृक्षं कर्तयति। अकस्मात् तस्य परशुः तडागे पतति। तस्य उपजीविकायाः मार्गः एव नष्टः। दुःखवशात् सः उच्चैः रोदनं करोति। हा हन्त! किं करवाणि? मम जीविकायाः साधनम् एव गतम्। गृहजनान् कथं पालयामि? धनार्जनं कथं करोमि? पुत्रान् भोजनं कथं ददामि? मम जीवितम् एव नष्टम्। अधुना जीवित्वा किं करोमि? मम अपि मरणम् एव भवति चेत् वरम्! हे परमेश्वर! कृपया मम परशुं प्रत्यर्पय! नो चेत् मम प्राणान् अपि हर! तस्य वृक्षकर्तकस्य विलापं श्रुत्वा तत्र जलदेवता प्रकटीभवति। रे मानव! किम् अभवत्? किमर्थं रोदिषि? हे देव! मम परशुः जले पतितः। परशुना एव मम आजीविका चलति। परशुः एव नष्टः चेत् मम कुटुम्बं निश्चयेन बुभुक्षया मरिष्यति। मम दुर्भाग्यं दृष्ट्वा रोदिमि। तदा जलदेवता वदति - हे मानव! मा रोदनं कुरु। तिष्ठ। एवम् उक्त्वा देवता जले निमज्जति। शीघ्रम् एव सः देवता पुनः प्रकटीभवति। तस्याः ह...

8.4.1 कक्षा - अष्टमी, विषय: - संस्कृतम् चतुर्थ: पाठ: (सदैव पुरतो निधेहि चरणम्) Class 8th, Subject-Sanskrit, Lesson-4 (Sadaiv-Purato-Nidhehi-CharanaM)

        8.4.1  कक्षा- अष्टमी,  विषय:- संस्कृतम्                     चतुर्थ: पाठ:             (सदैव पुरतो निधेहि चरणम्)        Class- 8th,  Subject-Sanskrit,                      Lesson-4     (Sadaiv-Purato-Nidhehi-CharanaM)         ************************************ 🙏 नमो नमः।  अष्टम कक्ष्यायाः ' रुचिरा भाग-3 ' इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं चतुर्थं पाठं पठामः।  पाठस्य नाम अस्ति -                सदैव पुरतो निधेहि चरणम् । अहं डॉ. विपिन:।          ************************************         “सदैव पुरतो निधेहि चरणम्” इति गीतं राष्ट्रवादिकविना श्रीधरभास्करवर्णेक...

खाद्य-पेय-संबंधित-शब्दकोष: (Food Related Sanskrit Picture-Dictionary)

संस्कृत-घटी ( Sanskrit Clock )

            संस्कृत-घटी ( Sanskrit Clock )             हमारे सनातन धर्म का दर्शन कराती-    12:00  के स्थान पर " आदित्याः " लिखा हुआ है जिसका अर्थ यह है कि आदित्य/ सूर्य 12 प्रकार के होते हैं- 1) चैत्र-धाता,                   2) वैशाख-अर्यमा,  3) ज्येष्ठ-मित्र                    4) आषाढ़-अरूण,  5) श्रावण-इन्द्र,                6) भाद्रपद- विवस्वान,  7)  अश्विन-पूषा ,               8) कार्तिक-पर्जन्य,  9) मार्गशीर्ष-अंशुमान,    10) पौष-भग,  11) माघ-त्वष्टा,               12) फ़ाल्गुन-जिष्णु                  --------------------------- 1:00  के स्थान पर " ब्रह्म " लिखा हुआ है इसका अर्थ यह है कि ब्रह्म एक ही है -...

6.4.2 कक्षा *षष्ठी* चतुर्थ: पाठ: (विद्यालय: - अभ्यासः ) Class 6th, Lesson - 4 ( VidyalayaH -Abhyaas)

                    6.4.2    कक्षा षष्ठी  विषयः-  संस्कृतम्              चतुर्थ: पाठ:  (विद्यालय: -  अभ्यासः )                Class 6th,  Lesson - 4                    (VidyalayaH -Abhyaas)        ************************************  नमोनमः।  षष्ठकक्ष्यायाः रुचिरा भाग-1 इति पाठ्यपुस्तकस्य शिक्षणे स्वागतम् ।  अद्य वयं चतुर्थ-पाठस्य अभ्यासकार्यं कुर्म: ।  पाठस्य नाम अस्ति -  विद्यालय:।  अहं डॉ. विपिन:।         ************************************                              अभ्यासः   प्रश्न 1: उच्चारणं कुरुत |      एकवचनम्               द्विवचनम्       ...